สวัสดีครับ บทความนี้ขอแนะนำเรื่องเกี่ยวกับ แปรงและแปลง คือ ขอนำเรื่องแปรง เพราะมีประสบการณ์เกี่ยวกับแปรง และฝังใจมากเกี่ยวกับแปรง เพราะว่าเวลาทำงานรับเหมา ทาสี หรือ ทำเฟอร์นิเจอร์ ล้วนจะต้องนำแปรงมาเกี่ยวข้อง ซึ่งแปรงที่ว่านี้ คือแปรงทาสี ลูกกลิ้ง จะทำอย่างไร ให้ขอชิ้นนี้มีประโยชน์มากที่สุด และรู้คุณค่าของแปรงมันให้มากที่สุด ทั้งจะต้องรู้ถึงคุณสมบัติของแปรงของแต่ละชนิดด้วย แม้บางคน หรือคนงานของผมเองคิดว่าแปรงมันมีราคาถูก ใช้จบงานหนึ่งก็ซื้อใหม่ได้ ไม่ต้องไปล้าง หรือทำความสะอาดก็ได้
ในทางกลับกัน หากผมทำงาน ในเวลา เดือนหนึ่งรับมา 20 งาน และจะต้องขึ้นของใหม่อยู่เลื่อยๆ ก็ไม่ใช้เรื่อง ทั้งเรายังเห็นว่าแปรงนั้น ยังคงใช้ได้อยู่แต่ไม่รู้จักรักษามัน คงจะเรียกคนนั้นว่าเป็นช่างที่แท้จริงไม่ (ผมว่าหากเจอประสบการณ์อย่างผม คงจะคิดแบบเดียวกันนะ แต่หรืออาจคิดคนเดียวอยู่) ซึ่งผมลองทำกับตัวเองไม่พูดอะไรเลยเรื่องแปรงกับลูกน้อง เค้าอยากใช้ใหม่ ผมก็ซื้อให้ใหม่ และแปรงมีตั้งหลายขนาด ตามแต่ช่างจะใช้งาน บางคนบอกว่าต้องขนนิ้ม หรือบางงานต้องขนแข็ง ก็แล้วแต่งานกันไป ผมเริ่มเก็บจนรู้ว่าตัวเองซื้อไปมากขนาด ถังสีใบใหญ่เต็มถังเลย ก็เลยคิดขึ้นได้ว่างานช่างที่รู้จักใช้ รู้จักรักษา และเราสามารถเรียนรู้ถึงนิสัยของช่างคนนั้นว่าเป็นช่างแบบไหน เอาแต่ใช้ไม่ชอบรักษาความสะอาด และคุณผู้อ่านคงจะเข้าใจนะว่าช่างสี หากไม่เลอะสี คงไม่ใช่ช่างสี หากเลอะก็ต้องทำความสะอาดใช้ไหมครับ
ซึ่งผมจะพูดถึงการใช้งานและรักษาทำความสะอาดแปรงทาสีนั้น ให้สามารถใช้ได้กับงานอื่นๆ ได้ และรู้จักใช้งานมันจนขนแปรงมันจะรับสภาพไม่ได้ ไม่ใช่ว่าจะเป็นคนงกของ แต่เราต้องรู้จักใช้มัน โดยจะขอเริ่มวิธีการและตั้งคนถามเป็นข้อๆ ไป เป็นขั้นตอนดังนี้
ถาม คุณเคยใช้แปรงทาสี แล้วโยนมันทิ้งไป เพราะ มันเลอะหรือเปล่า แล้วทำไม มือคุณเลอะไม่ทิ้งมันไป
ตอบ คำถามอาจแรงไป แต่ผมว่าไว้เตือนสติอย่างผมได้ทันท่วงที่นะ คือ เรายังรู้จักล้างมือเลย ซึ่งทาสีน้ำ คุณก็ล้างมันด้วยน้ำเปล่า แล้วแปรงทาสี หละคุณต้องใช้อะไรล้าง สีน้ำ ก็ใช้น้ำเปล่าล้างสิครับ
และหากแปรงทาสี ทาสีน้ำมัน ใช้น้ำมันสนเป็นตัวทำละลาย เราก็เอาน้ำมันสน เป็นตัวล้างมือเรา และแปรงทาสีสีน้ำมันก็เช่นเดียวกัน ก็เอาน้ำมันสนล้าง ซึ่งก็หมายถึงสารละลายที่เป็นตัวทำละลายสี ก็เอาตัวนั้นเป็นตัวทำละลายอีกที ก็คือนำตัวนั้นไปล้างวัสดุ หรือมือ ผิวกาย หรือแปรง นั้นเอง แม้ตัวทำสารละลายบางตัว อาจจะทำให้แสบผิวก็ตาม ก็อาจนำน้ำมันชักล้างมาใช้แทนได้ แต่ที่เจอมากจะเป็นทินเนอร์ ที่จะทำให้ผิวบางคนระคายเคือง และแสบผิว ก็ให้ล้างแล้วรีบล้างน้ำทันที เพราะสารทำละลายจะสามารถซึมผิวหนังได้ ก็ส่งผลต่อเกล็ดเลือดของเราให้ลดน้อยได้ ด้วย
ถาม หากเราจะเก็บแปรงทาสีหลังจากใช้งานทำอย่างไร
ตอบ คงไม่อยากให้แปรงทาสีแข็งกระด้าง หากเราเตรียมวัสดุง่ายๆ และเข้าใจถึงคุณสมบัติของสี คือ สีจะแห้งได้ ต้องโดนอากาศ หรือโดนออกซิเจนนั้นเอง ซึ่งงานทาสี หากเราต้องการพักชั่วคราวสักเวลาหนึ่ง และให้สังเกตกระป๋องสีที่เราทาอยู่จะเป็นชั้นที่หน้าผิว ซึ่งนั้นหมายความว่าสีที่ผิวหน้าโดนออกซิเจน ทำให้เกิดการแห้งตัวที่ชั้นผิว เราก็ควรปิดฝากระป๋อง เมื่อเราพักการทำงาน เพื่อลดการเกิดดังกล่าว และลดการเกิดก้อนสีที่จะไปติดกาพ่นสี ขณะพ่นด้วย หรือเป็นก้อนขณะทาสี
ก็เช่นกัน หากเราพักสักเวลาหนึ่ง ก็เอาแปรงจุ่ม สารทำละลายที่ทาสีนั้น อาจจะเทสารทำละลายนั้น เช่น น้ำมันสน ทินเนอร์ ลงในถ้วยใบพอเหมาะ ( ควรเป็นกระป๋องเหล็ก หรือโลหหะ แก้ว หรือไห จะดี เพราะ ถ้าใช้พลาสติก สารละลายจะกัดพลาสติกได้ ) และแปรงทาสีที่เราใช้งาน และนำแปรงไปแช่ไว้ และควรแช่ไม่ให้ปลายแปรงติดก้น ถ้วย เพราะทำให้สิ่งสกปรกตกลงไปที่ก้นถ้วยแล้ว ก็ไม่ให้สกปรกก้นถ้วยติดขึ้นมาด้วย และไม่ให้แปรงที่มีขนตรง งอได้ โดยใช้เชือกผูกที่ถ้วย หรือเจาะรูที่แปรงเพื่อเอาลวดสอดแปรงไม่ให้แปรงจมก้นถ้วยครับ
หรือบางช่างก็เอาไปแช่น้ำเลย และเอาไปห่อด้วยกระดาษ หนังสือพิมพ์ หรือถุงพลาสติก ฟอย์ล ก็สามารถพักงานได้ชั่วครู่หนึ่ง
แต่ให้ดี ที่ผมทำบ่อยๆ คือ จะหากระป๋องสี ขนาดไหนก็ได้ ที่มีฝา ใส่น้ำลงไปให้พอจมแปรง ก็สามารถเอาแปรงไปจุ่มแปรงทาสี นั้นได้แล้ว และควรปิดฝาถังให้สนิดด้วยนะครับ และถึงล้างแปรงตอนเลิกงาน ซึ่งควรจะแยกภาชนะให้แต่ละสีที่เราทา เพราะแปรงที่ทาสี หากสีเปรอะที่แปรงไปโดนแปรงที่ทาสีอ่อน ก็ต้องล้างให้สะอาดก่อนนำไปใช้ เพื่อไม่ให้สีถูกเปลี่ยนโทนสี อาจจะตองมาแก้งานอีกได้ครับ
ถาม หากต้องการล้างแปรงล้างทาสี จะล้างอย่างไร
ตอบ การใช้งานของแปรงทาสีจะทนต่อการใช้ของเรา และคงสภาพที่จะพร้อมใช้งานก็อยู่ที่เราจะล้างมันให้สะอาด แค่ไหน และให้พร้อมใช้งาน ในงานต่อไป
ซึ่งโดยปกติผมจะนำแปรงทั้งหมดมาล้างในถังที่เตรียมสารละลาย เช่นน้ำมันสน หรือทินเนอร์ ใส่กระป๋อง แนะนนำควรเป็นกระป๋องเหล็กนะ และมีฝาปิดด้วย ใส่สารละลาย เพื่อพร้อมล้างนำไปแช่ ไว้ และล้างทีละอัน และสีหลุดหมดก็ให้ล้างด้วยผงซักฟอกอีกที ล้างน้ำจนสะอาด หลังจากล้างสะอาดจนแห้ง ก็สะบัดให้แห้งเพื่อจะนำไปชุบผ่านน้ำมัน เครื่อง น้ำมันจักร ให้ผิวของขนแปรงมีความชุ่มชื้น และไม่ทำให้ขนแปรงติดกันหลังจากล้างแปรงแล้ว สารละลายคุณอาจเก็บไว้ใช้ต่อในคราวหน้าได้ เพียงใส่ในภาชนะที่เตรียมไว้หลังจากล้าง และให้มันตกตะกอนก่อน ในคราวหน้าก็นำไปใช้เฉพาะส่วนบนก็ได้
และนั้นก็เป็นวิธีที่ผมปฏิบัติมา และนำไปใช้กับลูกกลิ้งทาสีน้ำด้วย หรือแม้แต่กาพ่นสี ก็ควรล้างให้สะอาด และสามารถนำไปเก็บได้สบายใจ เพื่อจะนำมันมาใช้ หรือพร้อมใช้ได้